Anlaşmalı boşanmada nafaka, tarafların bu konuda varacakları anlaşmaya bağlıdır. Taraflar nafaka miktarı konusunda anlaşmaya varırlarsa aksi bir hüküm yoksa boşanma kararı kesinleştikten sonra nafaka ödemesi yapılmalıdır. Ancak anlaşmalı boşanmada nafaka talep edilmemesi durumunda nafakadan feragat edildiği kabul edilir ve iştirak nafakası hariç olmak üzere bir daha nafaka istenemez.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Miktarı Nedir?
Anlaşmalı boşanmada nafaka miktarı, herhangi bir alt veya üst sınırı olmayan ve tarafların kendi aralarında belirledikleri bir miktardır. Anlaşmalı boşanmada nafaka miktarı; tarafların ekonomik durumu, nafaka alacaklısının yaşı, eğitim, sağlık durumu ile diğer ihtiyaçları da göz önünde bulundurularak belirlenmektedir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde belirlenmiş olan bu miktarı dava yolu ile arttırmak, azaltmak veya nafakayı kaldırmak mümkündür. Nafaka miktarını arttırabilmek için, nafaka artırımı davası; azaltabilmek için nafaka azaltım davası açılabilir. Detaylı bilgi için ”Nafakanın Kaldırılması Davası” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Ne Zaman Başlar?
Boşanma davalarında nafaka borçlusu olan taraf, boşanma kararının kesinleşmesi ile nafaka ödemeye başlamaktadır. Anlaşmalı boşanma protokolüne, nafakanın ne zaman ödenmeye başlayacağına dair bir madde eklenmişse nafaka borçlusu taraf; protokolde belirlenmiş olan tarihte nafaka ödemeye başlar. Ancak bu konuda herhagi bir hüküm yoksa boşanma kararı kesinleştikten sonra nafaka ödemeye başlar.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Verilir Mi?
Anlaşmalı boşanma, tarafların anlaşarak hazırladıkları protokol çerçevesinde gerçekleşmektedir. İştirak nafakası istisna olmak üzere diğer nafaka türleri, tarafların anlaşmaya varmaları sonucu verilmektedir.
Şayet taraflar anlaşma protokolünde, nafaka konusuna değinmiş ve nafaka ücretini de açık bir şekilde yazmışlar ise nafaka verilmektedir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde taraflar nafaka haklarından açıkça feragat ettiklerini belirtmiş ise taraflara nafaka verilmemektedir. Aynı şekilde, eğer protokolde nafaka hakkında herhangi bir hüküm bulunmuyorsa bu durum hakim tarafından nafaka hakkından feragat edildiği şeklinde yorumlanmaktadır. Feragat durumunda iştirak nafakası hariç diğer nafakalar için nafaka davası açılması mümkün değildir.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Alınır Mı?
Anlaşmalı boşanma, tarafların anlaşarak hazırladıkları protokol çerçevesinde gerçekleşmektedir. İştirak nafakası istisna olmak üzere diğer nafaka türleri, tarafların anlaşmaya varmaları sonucu verilmektedir.
Şayet taraflar anlaşma protokolünde, nafaka konusuna değinmiş ve nafaka miktarını da açık bir şekilde yazmışlarsa nafaka ödenmesine karar verilir.
Anlaşmalı boşanma protokolünde taraflar nafaka haklarından açıkça feragat ettiklerini belirtmiş ise taraflara nafaka verilmemektedir. Aynı şekilde, eğer protokolde nafaka hakkında herhangi bir hüküm bulunmuyorsa bu durum hakim tarafından nafaka hakkından feragat edildiği şeklinde yorumlanır ve bu durumda iştirak nafakası hariç diğer nafakalar için nafaka davası açılması mümkün olmaz.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Zorunlu Mu?
Anlaşmalı boşanmada, tarafların kararlaştırmaları gereken önemli konulardan biri de nafakadır. Anlaşmalı boşanmada nafaka zorunlu değildir. Taraflar kendi aralarında anlaşarak nafakadan vazgeçebilecekleri gibi bir miktar belirleyerek nafaka ödenmesini de kararlaştırabilirler.
Anlaşmalı boşanmada, tarafların nafaka konusunda anlaştıkları takdirde bu hususu anlaşmalı boşanma protokolünde belirtmeleri gerekmektedir. Boşanma protokolünün hazırlanmadığı durumlarda ise, taraflar nafaka konusundaki anlaşmalarını hakim huzurunda beyan etmelidirler.
Eşlerden biri, anlaşmalı boşanma protokolünde veya mahkemede hakim huzurunda nafaka talebinde bulunmadığını belirtirse, nafaka talebinden feragat etmiş sayılır. Feragat eden eş, boşanma davasında yeniden nafaka talebinde bulunamaz. Ancak çocuklar var ise açılacak olan nafaka davası ile iştirak nafakası talep edebilir.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Talep Edilmemesi
Anlaşmalı boşanmada nafaka talep edilmemesi durumunda nafaka hakkından feragat edildiği kabul edilir. Yani boşanma kararının kesinleşmesinden sonra iştirak nafakası hariç olmak üzere diğer nafaka türleri bir daha talep edilemez. Bu durumun istisnasını çocuklar için ödenmekte olan iştirak nafakası oluşturmaktadır. “Çocuğun üstün yararı” ilkesi gereği, boşanma protokolünde iştirak nafakasından feragat edilse dahi daha sonradan açılacak bir nafaka davası ile iştirak nafakası istenebilir.
Anlaşmalı boşanmada nafaka talep edilmemesi; protokolde nafakaya ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemesi ve protokolde nafaka ödenmeyeceğine ilişkin bir düzenlemenin bulunması halleriden söz konusu olur. Her iki durumda da mahkeme nafakadan feragat edildiğini kabul eder.
Ancak, eğer hakim, anlaşmalı boşanma sürecinde nafakaya ilişkin bir inceleme yapmamış ve bir ihmal durumu varsa; kesinleşmiş boşanma kararından sonra 1 yıl içinde nafaka talep edilebilir. Bu durum dışında, anlaşmalı boşanmada nafaka talep edilmezse bir daha nafaka talep edilemez.
Anlaşmalı boşanmada taraflar karşılıklı olarak nafaka istemezse nafaka haklarından vazgeçtikleri kabul edilir. Karışıklık çıkmaması adına nafaka istenmediğine dair bir maddenin protokole eklenmesi yerinde olacaktır. Şayet protokolde nafakaya dair herhangi bir madde bulunmazsa, hakim bu durumu eşlerin nafaka istemediği şeklinde yorumlayacaktır.
Anlaşmalı boşanmada nafaka talep edilmediği durumunda, boşanma kararı kesinleştikten sonra tarafların nafaka talebinde bulunmaları ve nafaka davası açmaları mümkün değildir. Yalnızca çocuklar için verilen işiraf nafakası talebinde bulunmak için nafaka davası açılabilir.
Anlaşmalı Boşanmada Nafakadan Feragat
Anlaşmalı boşanmada taraflar tedbir ve yoksulluk nafakasından feragat etme hakkına sahiptir. Müşterek çocuklar için talep edilen iştirak nafakasından feragat mümkün değildir. Yani anlaşmalı boşanmada iştirak nafakasından feragat edilmiş olsa bile daha sonradan talep edilebilir.
Taraflar, hazırlamış oldukları anlaşmalı boşanma protokolünde nafaka haklarından feragat ettiklerini belirleyebilirler. Protokolde bu türden bir madde bulunmasa dahi duruşmada beyanda bulunarak nafakadan feragat edilebilir.
Eşlerin karşılıklı olarak nafaka haklarından feragat etmesi halinde, anlaşmalı boşanma kararı kesinleştikten sonra yeniden nafaka talep etmeleri mümkün değildir. Ancak eğer hakim, anlaşmalı boşanma sürecinde nafakaya ilişkin bir inceleme yapmamış ve bir ihmal durumu varsa; kesinleşmiş boşanma kararından sonra 1 yıl içinde nafaka talep edilebilir. Bunun dışında, anlaşmalı boşanmada nafakadan feragat edilmesi durumunda karar kesinleştikten sonra bir daha nafaka talep edilemez. Açılacak olan nafaka davasında yalnızca iştirak nafakası talep edilebilir.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Artırımı Şartları
Anlaşmalı boşanmada tarafların anlaştığı nafaka daha sonradan artırılabilir. Bunun için nafaka alacaklısı eşin nafakanın artırımı davasını açması gerekir.
Anlaşmalı boşanmada nafaka artırımı için, ilk olarak anlaşmalı boşanmada nafakanın talep edilmiş ve mahkeme tarafından onaylanmış bir nafakanın varlığı gereklidir. Mahkeme tarafından hükmedilmiş bir nafaka yoksa, nafakanın artırılması talep edilemez. Bu durumda şartları oluşuyorsa nafaka davası açılarak öncelikle nafaka talep edilmelidir. İkinci koşul ise; tarafların anlaştıkları nafaka miktarının ihtiyaçları karşılamaya yetmemesi ya da tarafların ekonomik durumlarında belirgin değişikliklerin meydana gelmiş olmasıdır. Aynı zamanda alım gücünün zamanla azalması, ihtiyaçların artması veya nafaka borçlusunun hayat standartlarında önemli değişikliklerin meydana gelmesi gibi durumlarda da nafaka artırımı için gerekli sebepler oluşmuş sayılır.
Anlaşmalı Boşanmada Kadına Nafaka Verilir Mi?
Anlaşmalı boşanmada kadın, nafaka talebinde bulunabilir. Erkek eş kadının nafaka talebini kabul ederse kadına nafaka verilmesine karar verilir. Anlaşmalı boşanma için, eşlerin nafaka konusunda anlaşmaları gerekir. Buna göre anlaşmalı boşanmada kadının nafaka talebi erkek eş tarafından kabul edilmez veya nafakanın miktarında eşler anlaşamazsa anlaşmalı boşanma gerçekleşmez.
Kanunda, boşanma davalarında kadına nafaka verilmesini zorunlu kılan bir düzenleme bulunmamaktadır. Medeni Kanunumuza göre nafaka talepleri cinsiyet ayrımı yapılmaksızın incelenmektedir. Kadına nafaka verilip verilmeyeceği hususu, tarafların sosyoekonomik durumlarına, olayın somut özelliklerine, tarafların taleplerine ve hakimin takdirine bağlıdır.