Son zamanlarda haksız yere işten çıkarılan işçinin hakları nelerdir sorusunun cevabı merak edilmektedir. Haksız yere işten çıkarılma tazminatı işverenin iş sözleşmesini tek taraflı olarak sonlandırdığı hallerde gündeme gelmektedir. İşverenin işçiyle olan iş sözleşmesini tek taraflı olarak sonlandırma hakkı kanuna göre iki durumda mümkündür. Bunlar;
- Bildirimli fesih (Geçerli sebebe dayanarak fesih) madde 18
İş Kanunu’nda işverenin iki temel fesih hakkı bulunmaktadır. Bunlardan ilki bildirimli fesihtir. Bildirimli fesihte iş sözleşmesini feshedecek işveren, sözleşmenin diğer tarafı olan işçiye belirli bir süre önceden haber vermek zorundadır. Bu süre kanunda ihbar öneli olarak isimlendirilmektedir. Bu durumda işçi iş güvencesine sahipse ve işveren tarafından işten çıkarılmak isteniyorsa mutlaka işverenin geçerli bir sebebinin olması gerekir. Aksi halde işçi işe iade davası açma hakkını kullanabilir.
- Bildirimsiz fesih (Haklı nedenle derhal fesih) madde 25
İkinci fesih türüyse haklı nedenle derhal fesihtir. İşveren açısından haklı nedenle derhal fesih sebepleri İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir. Haklı nedenle derhal fesihte; işveren işçinin iş akdini derhal sona erdirebilir.
İşverenin bahse konu durumlar dışında işçinin iş sözleşmesini feshetmesi halinde işçinin haksız yere işten çıkarılma tazminatı için yasal yollara başvurma hakkı bulunmaktadır.
Önemli: İşveren anılan fesih sebeplerinden birine dayanarak işçinin iş sözleşmesini feshetse bile söz konusu fesih sebebini mahkemede ispatlamakla yükümlüdür.
Haksız yere işten çıkarılan işçinin hakları nelerdir?
İş sözleşmesinin işveren tarafından bildirimli veya bildirimsiz fesih ile sonlandırıldığı halde işçinin birtakım hakları bulunmaktadır. Haksız yere işten çıkarılan işçinin hakları ise şunlardır: İşe iade davası açma hakkı, kıdem tazminatı hakkı, ihbar tazminatı hakkı, işçilik alacakları hakkı, kötü niyet (haksız işten çıkarma tazminatı) tazminatı hakkı.
Bildirimli ve bildirimsiz fesih hallerinde işçinin haklarını anlaşılır bir şekilde tablo halinde sunuyoruz:
| Bildirimli fesih halinde işçinin hakları | Bildirimsiz fesih halinde işçinin hakları | ||
|---|---|---|---|
| İşçi işe iade davası açabilir. Bu durumda feshin kanuna uygun olmadığı hususu işe iade davasında ispatlanmalıdır. | İşçi işe iade davası açabilir. Bu durumda işverenin feshin kanuna uygun olduğunu ispatlayamaması veya işçinin feshin başka bir sebebe dayandığını ispatlaması gerekmektedir. | ||
| İşçi kıdem tazminatı ödenmesini talep edebilir. Geçerli fesih sebebine dayanarak yapılan fesihlerde işçiye kıdem tazminatı ödenmek zorundadır. | İşçi kıdem tazminatı ödenmesini talep edebilir. Bildirimsiz fesih ile iş sözleşmesinin sonlandırılması halinde kıdem tazminatı ödenmez. İşçinin kıdem tazminatı için yasal yollara başvuru yapması gerekmektedir. | ||
| İhbar süresi kullandırılmadığı durumda işçi ihbar tazminatı talep edebilir. | İşçi ihbar tazminatı talep edebilir. İşverenin feshin kanuna uygun olduğunu ispatlayamaması veya işçinin feshin başka bir sebebe dayandığını ispatlaması gerekmektedir. | ||
| İşçi eksik ödenen veya ödenmeyen yıllık izin ücret alacağı, ücret alacağı, fazla mesai alacağı, ulusal bayram ve genel tatili ücret alacağı, hafta tatili ücret alacağı talep edebilir. | İşçi eksik ödenen veya ödenmeyen yıllık izin ücret alacağı, ücret alacağı, fazla mesai alacağı, ulusal bayram ve genel tatili ücret alacağı, hafta tatili ücret alacağı talep edebilir. | ||
| İşçi kötü niyet tazminatı talep edebilir. (Şartları oluşması halinde) | İşçi kötü niyet tazminatı talep edebilir. (Şartları oluşması halinde) |
Haksız yere işten çıkarılma halinde işçinin dikkat etmesi gereken hususlar nelerdir?
Haksız yere işten çıkarılma halinde işçinin haklarını elde edebilmesi için yasal yollara başvurması gerekmektedir. Ancak işçinin işten çıkarılma sürecinde hak kaybı yaşamamak adına dikkat etmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır:
- İşveren tarafından işçiye ibraname imzalatılması
- İşverenin işçinin çıkış kodunu farklı bildirmesi
- Bordro hilesi ile ödenmeyen veya eksik ödenen işçilik alacaklarının tam ödendiğinin muhasebe kayıtlarıyla gösterilmeye çalışılması
- İşçiye istifa ettiğini gösterir belgenin işveren tarafından imzalatılması
- İşveren tarafından arabuluculuk uygulamasının kötüye kullanılması
Ben hiç bir sebep yokken yılımın dolmasına 2 hafta kala cıkarıldım hem tazminatımı yaktı hem yıllık iznimi yaktı. Yaşar usta cag kebap. Benim hakkıma girdi. Yıllık izni vermemek için tazminat vermemek için. Cıkardı bu işyeri Maltepe camlık ta üstelik calışan larına kan kusturuyor yemek dahi vermiyor haksız yere işsiz kaldım ne yapmam gerekir iş bondrosunu imzalattı işsizlik parası alamasın dedi şikatta bulundum şünkü hiçbi sucum yoktu tek başıma calışıyodum Rus kadını aldı beni kapıya attı sikorta yatıramam dedi. Ama. Şimdi kendinin cıkardı gı cok eski elemanını getirdi. Bu insanın ceza alması lazım insanların gururuyla. Oynayamaz. Yaşar usta cag kebap. Girne Mah
Danışmanlık için 0222 606 0956 numaralı telefondan bizi arayın.