Dava dilekçesinin içeriği – HMK 119 madde
HMK 119 maddesi dava dilekçesinde bulunması gereken hususları düzenlemektedir. HMK 119/2 maddesi ise bu sayılan hususların eksikliği halinde hukuki olarak sonuçlarını düzenlemektedir.
HMK 119 madde:
(1) Dava dilekçesinde aşağıdaki hususlar bulunur:
a) Mahkemenin adı
b) Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri
c) Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası
ç) Varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri
d) Davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri
e) Davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri
f) İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği
g) Dayanılan hukuki sebepler
ğ) Açık bir şekilde talep sonucu
h) Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası
(2) Birinci fıkranın a, d, e, f ve g bentleri dışında kalan hususların eksik olması hâlinde, hâkim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması hâlinde dava açılmamış sayılır.
HMK 119 – Emsal Yargıtay Kararları
- Yargıtay 11. HD. 2013/5492 E., 2013/21835 K.
- Davalının adresinin bildirilmemesi – Gösterilen adreste davalının bulunmaması – HMK 119/2 – HMK 119 eksikliği
Mahkemece, davacı tarafın verilen kesin süreye rağmen davalıların adreslerini bildirmemesi nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş ise de, varılan sonuç 6100 sayılı HMK 119. maddesi ile getirilen düzenlemeye uygun değildir. Dosya içeriğinden anlaşılacağı üzere, internet üzerinden ihlal yaptığı iddia edilen davalı H… haricindeki diğer davalıların adresi dava dilekçesinde bildirilmemiş olup bildirilen bu adrese çıkarılan tebligat da sonuçsuz kalmıştır. Yargılama aşamasında, mahkemece, internet servis sağlayıcılarına yazılan müzekkereler sonucunda da mahkemeye, bir kısım davalılar H… ve T… ile ilgili kayıtlı adres bilgilerinin bildirildiği gibi davaya konu bir kısım internet alan adlarına ait sunucu müşterisi bilgileri verilerek sunucu sahiplerinden dava konusu internet sitesi sahiplerine ait doğru ve güncel bilgilerin temin edilebileceği bildirilmiştir. Ancak mahkemece, davalı H…’nın bildirilen “…” şeklindeki yeni adresi yerine dava dilekçesinde bildirilen adrese tebligat çıkarılmaya devam edildiği gibi davalılardan T…’ın “…” olarak bildirilen adresine ise hiç tebligat çıkarılmadığı, ayrıca internet servis sağlayıcıları tarafından kiralık sunucu müşterisi bilgileri gönderilen sunucu sahiplerinden de dava konusu web sitesi sahiplerinin kimlik ve adres bilgilerinin sorulmadığı dosya kapsamından anlaşılmıştır.
Davacı, davalının adresini dava dilekçesinde bildirmediği için kendisine verilen bir haftalık süre içerisinde de davalının adresini bulamadığı takdirde, dava açılmamış sayılmaz. Bu durumda mahkemece yapılan araştırmadan sonra gerekirse ilan yoluyla dava dilekçesinin tebliği gerekir. Bunun gibi tarafın gösterdiği adreste davalının bulunamaması halinde mahkemece davalının açık adresinin araştırılması gerekmektedir. (Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammed, Medeni Usul Hukuku, 14. Baskı, s. 503 vd.)
- Yargıtay 1. HD. 2013/17536 E., 2014/4221 K.
- Dava Dilekçesinde Belirtilen Adreste Davalılar Bulunmadığından Dava Dilekçesinin Tebliğ Edilemediği – Davalının Adı Soyadı ve Adresinin Dava Dilekçesinde Bulunması Zorunlu Unsurlardan Olduğu – HMK 119
6100 sayılı HMK 119/1-b bendinde dava dilekçesinde davalının adresinin yazılması gerektiği belirtilmiştir. Aynı maddenin 2. fıkrasında ” Birinci fıkranın (a), (d), (e), (f) ve (g) bentleri dışında kalan hususların eksik olması hâlinde, hâkim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır.” hükmü bulunmaktadır. Buna göre dava dilekçesinde davalının adı, soyadı ve adresinin bulunmaması durumunda eksikliğin tamamlanması için davacı tarafa bir haftalık kesin süre verileceği ve bu sürede eksikliğin tamamlanmaması durumunda davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği belirtilmiştir.
Davacı, HMK 119/1 maddesi içeriğine göre dava dilekçesinde bulunması gerekli hususlardan olan davalıların adreslerini belirtmiştir. Ne var ki belirtilen bu adrese çıkarılan tebligat parçası “muhatap ismen tanınmıyor” açıklamasıyla iade edilmiştir. Yerel mahkemece, dava dilekçesinde hiç adres bildiriminde bulunulmamış gibi HMK 119. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacı tarafa kesin süre verilmiş olması doğru değildir. Aksine düşünce, gerek Tebligat Kanunun tebligata ilişkin ilgili hükümlerini (Teb.K. Md 10- 21- 25-28) gerekse Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğinin ilanen tebliğ ile ilgili 48 ve devamı maddelerini işlevsiz hale getirecektir.
Açıklanan nedenlerle yerel mahkeme tarafından davalıların aile nüfus kayıt tabloları getirtilerek sağ iseler davalıların, ölmüş iseler mirasçılarının adresleri usulünce araştırılıp tespit edilerek bu adreslere tebligat yapılması, adreslerin tespit edilememesi durumunda ise 19/01/2011 günlü 27820 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6099 sayılı Tebligat Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3. maddesiyle 7201 sayılı Kanun’un 10.maddesine 1. fıkradan sonra gelmek üzere eklenen “Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması halinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adres olarak kabul edilir ve tebligat buraya yapılır.” hükmüne göre işlem yapılması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
- Yargıtay 19. HD. 2012/14885 E., 2013/1040 K.
- Dava Şartı Eksikliği Sebebiyle Davanın Açılmamış Sayılması – HMK 119 – HMK 119/b-c-ç-ğ-h – HMK 119/2
Mahkeme davanın açılmamış sayılması hakkındaki kararını dört gerekçeye dayandırmıştır. Birincisi dava dilekçesinde HMK 119. maddesinin a, d, e, f, g bentlerindeki hususların dilekçenin kabulü için zorunlu unsurlar olduğu ve anılan eksikliklerin giderilmesi için süre tanınmasının dahi mümkün olmadığı, bu nedenle de HMK 119/2 hükmü uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiğidir. Ne var ki HMK 119/2 hükmünde, aynı maddenin 1’inci fıkrasının a, d, e, f, g bentlerindeki eksiklikler nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Tam aksine a, d, e, f, g bentleri dışında kalan hallerde ve bir haftalık kesin süre içinde bu eksikliklerin tamamlanmaması durumunda davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği öngörülmüştür. Dava dilekçesindeki hangi eksikliklerin davanın açılmamış sayılmasına neden olacağını bu maddede düzenleyen kanun koyucunun, a, d, e, f, g bentlerindeki eksiklikleri davanın açılmamış sayılması nedeni olarak kabul etmesine yasa yapma tekniği açısından bir engel olmamasına rağmen bu konuda susması, yorum kuralları gereği olumsuz bir düzenleme şeklinde kabul edilmelidir. Aksi hal, kanunda öngörülmeyen bir yaptırımın içtihat yoluyla konulması anlamına gelir. Kaldı ki somut olay bakımından ise dava dilekçesinde HMK 119/1 hükmünün a, d, e, f, g bentlerindeki hususlar da yer almaktadır. Anılan hükmün a bendine göre, mahkemenin adı “Kadıköy Asliye Ticaret Mahkemesi Sayın Başkanlığı’na” şeklinde yazılmış; d bendine göre harca esas tutar 10.000. TL olarak gösterilmiş; e bendine göre vakıalar 7 bent halinde sıra numarası altında açıklanmış; f bendine göre vakıaları takip eden cümlelerde parantez içinde numarası belirtilerek deliller ekte gösterilmiş; g bendine göre hukuki sebepler İİK, BK, HUMK ve ilgili yasal mevzuat olarak yazılmıştır. Söz konusu hükümde önemli olan kanunda yazılı hususların şeklen dava dilekçesinde yer alması olup, henüz tensip aşamasında anılan hükümde belirtilen hususların yeterli olup olmadığı veya doğru olup olmadığı konusunda mahkemece bir yargıya varılması ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru değildir. Bu nedenle mahkemenin dava dilekçesinin HMK 119/1 a, d, e, f, g bentlerindeki hususların eksik olması nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar vermesi hem kanuna hem de dava dilekçesinin içeriğine aykırıdır.
- Yargıtay 3. HD. 2013/2030 E., 2013/3444 K.
- Dava Dilekçesinde Bulunan Eksiklikler – HMK 119 eksikliği – HMK 119/2
HMK 119/2. madde metninde de; 1. fıkranın ( a ), ( d ), ( e ), ( f ) ve ( g ) bentleri dışında kalan hususların eksik olması halinde, hakimin davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre vereceği, bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde davanın açılmamış sayılacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm gereğince a, d, e, f ve g bentlerinin eksikliği durumunda madde metninde belirtilen söz konusu işlemlerin yapılmasına gerek yoktur.
Somut olayda mahkemece, yukarda belirtilen ilke ve kurallar göz ardı edilerek HMK 119/1-g maddesinde belirtilen eksiklik nedeni ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş olması HMK’nun 33 ve 119. maddelerine aykırı görülmüş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.