İşçinin Ölümü Halinde Kıdem Tazminatı-Ölüm Tazminatı 2024

İşçinin ölümü halinde kıdem tazminatı ve ölüm tazminatı olmak üzere iki tür tazminat vardır. Ölüm tazminatı işçinin sağ kalan eşi, ergin olmayan çocukları veya işçinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler tarafından talep edilebilir. Kıdem tazminatını yasal mirasçılar talep edebilir. Her iki tazminat da birbirinden bağımsız olarak hak sahipleri tarafından talep edilebilir.

İşçinin Ölümü Halinde Kıdem Tazminatı Ödenir Mi?

TBK madde 440 hükmü uyarınca işçinin ölümüyle birlikte iş sözleşmesi kendiliğinden sona erer. İşçinin kıdem tazminatı ölümü halinde kanuni mirasçılara ödenir. Miras ortaklığına dahil alacaklar konusunda mirasçılar elbirliğiyle hak sahibidirler. Bu nedenle işveren, birden fazla kanuni mirasçı varsa, kıdem tazminatını hepsine birlikte ödemekle yükümlüdür. Ölüm karinesi veya gaipliğe karar verilmesi durumunda da kanuni mirasçılara kıdem tazminatı ödenir. Mirasçıların kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için belirli şartların oluşması gerekir.

Ölen İşçinin Mirasçılarına Kıdem Tazminatının Ödenmesi İçin Gerekli Şartlar:

1. İş Kanunu’na Tabi Çalışma: İşçinin ölümü halinde mirasçılarına kıdem tazminatı verilebilmesi için öncelikle işçinin İş Kanunu’na tabi olarak sürekli bir işte çalışmış olması gerekmektedir. Bu, işçinin çırak, stajyer, memur veya sözleşmeli personel gibi statülerden birine sahip olmamasını ve işyerinde sürekli olarak çalışmasını ifade eder.
2. İş Sözleşmesinin Ölüm Nedeniyle Sona Ermesi: İşçinin ölümü halinde kıdem tazminatı mirasçılar tarafından talep edilebilir. İşçinin kendi kusuruyla ölmesi kıdem tazminatı açısından değişiklik oluşturmaz. İşçinin mirasçıları her türlü kıdem tazminatına hak kazanırlar.
3. En Az Bir Yıllık Çalışma Süresi: İşçinin işyerinde en az bir yıl süreyle çalışmış olması gerekmektedir. Bu süre zarfında işçi, işverene karşı kıdem kazanır ve iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda kıdem tazminatı talep edebilir.

İşçinin ölümü halinde mirasçılarına kıdem tazminatı verilebilmesi için yukarıda belirtilen koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu koşulların tümü karşılandığında, işveren işçinin mirasçılarına kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Bu haklar, iş hukukunda işçilere ve ailelerine sağlanan önemli bir koruma ve güvence sağlar.

İşçinin Ölümü Halinde Kıdem Tazminatı Kime Ödenir?

İşçinin ölümü halinde kıdem tazminatı sadece yasal mirasçılara ödenir. İşverenin kıdem tazminatını tek seferde ödemesi gerekir. Kıdem tazminatının taksitle ödenmesi için yasal mirasçıların buna rıza göstermesi gerekir. İşveren tarafından kıdem tazminatı ödenmiyorsa bu durumda yasal yollara başvurulmalıdır. Ölen işçinin kıdem tazminatı şu mirasçılara ödenir:

Ölüm tazminatı, Türk Borçlar Kanunu’nun 440. maddesinde düzenlenmiş olup, bir işçinin vefatı durumunda işveren tarafından ödenmesi gereken bir tazminattır. Bu ödeme için belirli koşulların oluşması gerekir. Öncelikle işçinin hizmet sözleşmesi, herhangi bir sebepten dolayı değil, sadece ölümü ile son bulmalıdır. Ölüm şekli ne olursa olsun bu tazminat talep edilebilir.

Türk Borçlar Kanunu’na göre, ölüm tazminatı hakkı, kanuni mirasçılık sıfatına bağlı değildir. İşçinin sağ kalan eşi ve ergin olmayan çocukları varsa bu ödemeyi talep edebilir. Eğer bunlar yoksa, işçinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler ölüm tazminatını talep edebilir. Kimin bakmakla yükümlü olduğu belirtilmemiş olsa da, TMK‘nın nafaka yükümlülerine ilişkin düzenlemesi ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu‘nda yer alan hükümler dikkate alınabilir.

İşçinin sağlığında fiilen bakıyor olması şart değildir; önemli olan, işçinin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin varlığıdır. Ölen işçinin hizmet süresinin belirli bir kıdemle sınırlanması olmamakla birlikte, hizmet süresi tazminatın miktarını etkiler. Beş yıldan fazla süren hizmetlerde iki aylık ücret, beş yıldan az süren hizmetlerde ise bir aylık ücret ödenir. Hizmetin aynı işyerinde sürekli olması gerekli değildir; farklı işyerlerinde geçirilen hizmet süreleri birleştirilebilir.

Özetle, ölüm tazminatı, işçinin vefatı halinde işverenin ödemekle yükümlü olduğu bir tazminattır. Bu ödeme için işçinin hizmet sözleşmesinin ölümle son bulması ve ölenin sağ kalan eşi, ergin olmayan çocukları veya bakmakla yükümlü olduğu kişilerin varlığı gereklidir. Hizmet süresi tazminat miktarını etkiler ve aynı işyerinde geçirilen süreler birleştirilebilir.

Kıdem Tazminatı ve Ölüm Tazminatı Arasındaki Farklar Nelerdir?

İşçinin ölümü halinde kıdem ve ölüm tazminatı olmak üzere işverenden istenebilecek iki tür tazminat vardır. Bu iki tazminatın birbiriyle sıkça karıştırılmaktadır. Ancak ölüm tazminatını ölen işçinin sağ kalan eşi ve ergin olmayan çocukları bunlar da yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişiler talep edebilirken kıdem tazminatını sadece yasal mirasçılar talep edebilir. Kıdem tazminatı 5 yıllık, ölüm tazminatı ise 10 yıllık zaman aşımına tabidir. Kıdem tazminatının hesabında giydirilmiş son brüt ücret, ölüm tazminatında ise işçinin aldığı son ücret dikkate alınır.

Önemli: Kıdem tazminatının alınmış olması ölüm tazminatının talep edilmesine engel değildir. Her iki tazminatta birbirinden bağımsızdır.

Aşağıdaki tablo, kıdem tazminatı ve ölüm tazminatı arasındaki farkları ve bazı önemli noktaları özetlemektedir: