Babadan miras kalan evde oturma hakkı kimdedir?
Miras malları üzerindeki ortaklık, genel itibariyle elbirliği mülkiyetine dayalı ortaklıktır. Halk arasında müşterek ortaklık olarak da bilinen elbirliği mülkiyetine dayalı ortaklıkta mirasçılar miras malları üzerinde hep birlikte ortaklardır. Yani ortakların tasarruf edebilecekleri herhangi bir payları yoktur. Bu nedenle ortaklar ne kendi payları üzerinde ne de elbirliği ile malik oldukları malın tamamı üzerinde tek başlarına tasarrufta bulunamazlar.
Babadan miras kalan evde oturma hakkı aksine bir düzenleme yoksa, tüm mirasçılara aittir. Aksine düzenlemeler ise mirasçıların bu konuda kendi aralarında anlaşmaya varmaları veya miras kalan evde oturan kişi adına sükna hakkının tapuya şerh edilmiş olması gibi durumlarda söz konusu olur. Bu gibi durumlar yoksa babadan miras kalan evde tüm mirasçıların hep birlikte oturma hakları vardır.
Kural olarak miras kalan evi kullanım hakkı tüm mirasçılara aittir ancak misal olarak 4 mirasçıdan sadece birinin evi kullanması haksız kullanımdır ve evi kullanmayan mirasçılar bu durumda birtakım haklara sahiptir. Babadan miras kalan evde oturmayan mirasçılar, oturan kişiden şartları oluşması halinde ecrimisil tazminatı veya evin tahliyesini isteyebilirler.
Miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa ne olur?
Miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa ecrimisil tazminatı gündeme gelir. Yani miras kalan evi kullanamayan mirasçılar payları oranında evi kullanan kişiden kira talebinde bulunabilirler. Ancak ecrimisil tazminatı belirli şartlarda istenebilir.
Ecrimisil tazminatı için bizimle iletişime geçin.
Miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa intifadan men koşulunun gerçekleşmiş olması gerekir. Mirasçılar arasında kural olarak intifadan men koşulu gerçekleşmediği sürece miras kalan evde oturan mirasçıdan ecrimisil tazminatı talep edilemez. İntifadan men koşulu, paydaşların paydaşa taşınmazdan ya da gelirinden yararlanma isteğinin bildirilmiş olmasına bağlıdır.
İntifadan men, miras kalan malı maliklerden birinin haksız kullanmasının engellenmesi anlamına gelir. Mirasçıların miras kalan evi haksız bir şekilde kullanan mirasçıyı intifadan men etmesinin sonuçları ecrimisil tazminatına hak kazanmaları açısından önemlidir. İntifadan men bildiriminin şekil açısından herhangi bir geçerlilik kuralı yoktur. İntifadan men koşulu yazılı veya sözlü olarak yerine getirilebilir. Ancak ispat açısından kolaylık sağlaması nedeniyle noter kanalıyla yazılı bir şekilde yapılması tavsiye edilir.
Mirasçılar arasında ecrimisil davalarında intifadan men dava şartı niteliğinde olduğundan gerçekleşip gerçekleşmediğinin mahkemece resen araştırılarak saptanması gerekmektedir. Yargıtay’a göre intifadan men şartının oluştuğu tanıkla ispat edilebilir. Örneğin; mirasçıdan taşınmazda oturduğu için para talep edildiği tanık deliliyle ispatlanabilir.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2018/14820 E., 2021/2139 K.
“…intifadan men koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması gerektiği belirlenmiş; belirlenen bu sonuca göre Mahkemece, dava dilekçesinde tanık deliline dayanmış olan davacı tarafa intifadan men koşulunun ispatı amacı ile tanık listesi sunması için süre verilmesi ve dava şartı olan intifadan men koşulunun oluşup oluşmadığının şüpheden uzak biçimde belirlenerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde sonuca gidilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.”
Mirasçılar arasında ecrimisil davalarında kural olarak intifadan men koşulu aranır. Ancak Yargıtay 1. Hukuk Dairesi tarafından verilen 2015/3581 E. sayılı karar ile istisnalar öngörülmüştür. Buna göre;
- Taşınmazın kamu malı niteliğinde olması,
- Taşınmazın doğal/hukuki semere veren nitelikte olması,
- Paylı mülkiyete tabi taşınmazda işgal eden paydaşın hak iddiasında bulunması ve diğer paydaşlar tarafından inkâr edilmesi,
- Kullanım anlaşması yapılması,
- Daha önce davacı tarafından el atmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi, ecrimisil davası açılmış olması ya da icra takibi yapılması
hallerinde ayrıca intifadan men koşulu aranmaz. Yargıtay’a göre ecrimisil tazminatı davasına konu miras malı konut ise intifadan men koşulu aranır. Ancak miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa intifadan men koşulunun yerine getirilmesi zorunludur.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2018/3965 E., 2018/9495 K.
“… taşınmaz davacı tarafından konut olarak kullanılıp doğal semere getiren yerlerden de olmadığı için intifadan men şartının aranacağı kuşkusuzdur.”
Miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa tahliye için yetkili kaymakamlığa başvuru yapılabilir.
Miras kalan evden kira talebi için ne yapılmalı?
Miras kalan evden kira talebi ecrimisil tazminatı olarak anılır. Ecrimisil tazminatı, miras kalan evi haksız bir şekilde kullanan kişiden dava yoluyla istenebilir. Bu dava haksız bir şekilde evi kullanan kişinin yerleşim yerindeki veya evin bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemesinde açılır.
Mirasta geriye dönük kira kaç yıldır?
Mirasta geriye dönük kira ecrimisil tazminatı davasıyla istenebilir. Mirasçılar son 5 yıllık geriye dönük kirayı talep edebilirler. Ancak mirasçılar arasında ecrisimil davalarında istifadan men koşulunun gerçekleştiği tarih de tazminat hesaplamasında dikkate alınır. Örneğin; evi kullanan mirasçı 3 sene önce intifadan men edilmişse bu durumda geriye dönük 3 yıllık kira istenebilecektir.
Miras kalan evin içinde oturan mirasçı nasıl tahliye edilir?
Evde oturan mirasçı da yasal olarak konutun hak sahipleri arasında yer alır. Mülkün tamamının maliki olmasa bile her mirasçı elbirliği sıfatıyla malik olduğu için evin malik sıfatıyla zilyedi olur. Bu nedenle direkt olarak evden tahliye edilmesi mümkün değildir. Mirasçılar, tahliye için yetkili kaymakamlığa başvuru yapmalıdırlar.
3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun ve Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulama Şekli ve Esaslarına Dair Yönetmelik uyarınca miras kalan evin içinde oturan mirasçının veya üçüncü kişinin tahliyesi kaymakamlığa başvuru yapılarak sağlanabilir.
Müşterek veya iştirak halinde mülkiyetten doğan zilyetlik
Madde 13 – Bir taşınmaz mal üzerinde birden fazla kişilerin bir arada zilyet oldukları müşterek veya iştirak halinde mülkiyet hallerinde, yani anlaşmazlığa düşenlerin taşınmazda hissedar olmaları halinde, o taşınmazı fiilen tasarruf edenin zilyetliğinin hem diğer hissedarlara, hem de üçüncü şahıslara karşı korunması esastır. Bu gibi durumlarda “müşterek hissedarlıktan” söz edilerek 3091 sayılı Kanunun olaya uygulanmaması yoluna gidilemez.
Taşınmazın miras yoluyla birden çok mirasçıya kalması halinde de bu Kanuna göre tecavüz veya müdahalenin önlenmesi ile ilgili başvurular kabul edilir ve eylemli olarak zilyetliklerini sürdürenleri zilyetlikleri hem diğer mirasçılara hem de üçüncü şahıslara karşı korunur.
Sonuç
Miras kalan evin içinde mirasçılardan oturan varsa ecrimisil tazminatı talep edilebilir. Bu durumda intifadan men koşulunun yerine getirilmesi gerekir. Sözlü olarak yapılan intifadan men tanık deliliyle ispatlanabilir. Ayrıca mirasçıların yetkili kaymakamlığa tahliye için başvuruda bulunma hakları da vardır.
Bu tür davalar muhteviyatı gereği özel uzmanlık gerektiren davalardandır. Bu nedenle alanında uzman avukatlık ofislerinden profesyonel hukuki hizmet alınarak davaların açılması tavsiye edilir.
Ecrimisil tazminatı ve tahliye için bizimle iletişime geçin.
Y & K Hukuk – Tazminatı Hukuku Departmanı
0 (222) 606 0956