Mirasçılık belgesi diğer adıyla veraset ilamı, bir kişinin ölümünden sonra mirasçılarını ve bunların miras paylarını belirleyen resmi bir belgedir. Bu belge, sulh hukuk mahkemesi veya noter tarafından düzenlenir. Mirasçılık belgesi almak için, mirasçılar sulh hukuk mahkemesine veya notere başvuruda bulunmalıdır. Mirasçılık belgesi nedir? Mirasçılık belgesi nasıl alınır? Mirasçılık belgesi nereden alınır? Mirasçılık belgesi istemi nasıl yapılır? gibi soruların cevaplarına bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Mirasçılık Belgesi
Miras bırakanın ölümünden sonra mirasçıların ve miras paylarının belirlenmesi için Sulh Hukuk Mahkemesi veya noterden temin edilen resmi belgeye mirasçılık belgesi diğer adı ile veraset ilamı denmektedir. Ölen kişinin mirasçılarının tamamını ve miras paylarını gösteren bu belge, mirasın paylaşımı için de resmi bir dayanaktır.
Mirasçılık belgesi sulh hukuk mahkemesinden veya herhangi bir noterden temin edilebilir. Mirasçılık belgesi talebinde bulunabilmek için mirasçıların tamamının birlikte hareket etme gibi bir zorunluluğu bulunmamaktadır. Her bir mirasçı birbirinden bağımsız bir şekilde mirasçılık belgesi talep edebilir. Bir mirasçının temin etmiş olduğu mirasçılık belgesi diğer mirasçılar tarafından da yasal olarak kullanılabilir.
Mirasçılık Belgesi Nereden Alınır
Eski kanun hükümlerine göre, mirasçılık belgesi yalnızca mahkemeler tarafından verilebilmekteydi. Ancak Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikle, sürecin hızlanması ve mahkemelerin iş yükünün azaltılması amacıyla noterlere de mirasçılık belgesi verme yetkisi tanınmıştır. Son durumda mirasçılık belgesi sulh hukuk mahkemesinden veya noterden alınabilir. Noterden mirasçılık belgesi alabilmek için herhangi bir şekilde dilekçe vermeye gerek yoktur. Herhangi bir notere yanınızda kimlik kartınız ile giderek mirasçılık belgesi almak istediğinizi söylemeniz yetirlidir. Sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi alabilmek için ise dilekçe ile mahkemeye başvuru yapılması gerekir. Mahkemeye başvuru yapılırken harcın da ödenmesi gerekir.
Bu iki durum dışında başka bir şekilde mirasçılık belgesi alınması mümkün değildir. Örneğin; e-devlet gibi platformlardan mirasçılık belgesi almak mümkün değildir. Ancak daha önce alınmış mirasçılık belgesine e-devlet üzerinden ulaşılabilir.
Önemli bilgi: Mirasçılık belgesini noterden almak daha hızlı ve kolaydır.
Ancak her durumda noterden mirasçılık belgesi almak mümkün değildir. Bunun nedeni; noterler, mahkemelerin sahip olduğu bazı inceleme yetkisi ve ayrıcalıklara sahip değildir. Dolayısıyla, belirli koşullar altında noterler tarafından mirasçılık belgesi alınabilse de her durumda bu mümkün değildir.
Mirasçılık belgesinin alınamayacağı bazı durumlar şunlardır;
- Mirasçılık belgesinin bilirkişi, tanık gibi delliller yardımıyla düzenlenebilmesinin mümkün olması,
- Yabancılar tarafından mirasçılık belgesi talebinde bulunulması halinde,
- Nüfus kayıtlarında muris ile mirasçı arasındaki soybağının tespit edilememesi gibi mirasçılık durumunun yeterli düzeyde tespit edilemediği haller,
- Muris veya mirasçıların ölüm olayının ve ölüm zamanının tespit edilemediği haller
Yukarıdaki hallerde mirasçılık belgesi noter tarafından verilmez bu nedenle sulh hukuk mahkemesine başvuru yapılması gerekir.
Mirasçılık Belgesi Yetkili Mahkeme
Mirasçılık belgesi almak için başvurulması gereken görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi’dir. Yetkili mahkeme ise miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesi veya her bir mirasçının yerleşim yeri mahkemesidir. Özetle; mirasçılık belgesi diğer adıyla veraset ilamı, miras bırakanın veya mirasçıların yerleşim yerinde bulunan adliyeden alınabilir.
Mirasçılık belgesi almak için mirasçıların tamamının birlikte mahkemeye başvurması gerekmez. Her bir mirasçı, tek başına bu belgeyi temin edebilir.
Mirasçılık Belgesi İçin Gerekli Evraklar
Sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi alabilmek için nüfus cüzdanı fotokopisi, nüfus kayıt örneği, ölüm belgesi ve mirasçılık belgesi talebini içeren dilekçe gereklidir. Bu belgelerle birlikte sulh hukuk mahkemesine başvurulmalıdır. Bu belgenin noterden alınabilmesi için ise sadece kimlik kartının olması yeterlidir.
Eğer mirasçının ölüm belgesi yurt dışından alınmışsa, bu belge Türkçe’ye tercüme edilmeli ve Apostil şerhi alınmalıdır. Apostil şerhi, belgenin yabancı ülkede düzenlendiğini ve Türkiye’de de geçerli olduğunu gösteren uluslararası bir onaydır.
Mirasçılık Belgesi Ne İşe Yarar
Murisin ölümünden sonra, tereke üzerinde hak sahibi mirasçıların kimler olduğunun tespiti ve miras paylarının belirlenmesi mirasçılık belgesi ile mümkündür. Mirasçıların, bu sıfatı kazanmaları için mirasçılık belgesi çıkarılması zorunlu değildir. Fakat yapılacak olan birçok resmi işlem için mirasçılığın kanıtlanması gerekmektedir. Mirasçılığın kanıtlanması mirasçılık belgesi ile mümkündür.
Mirasçılar, tereke üzerinde haklarını kullanabilmek veya taşınmaz mallarda işlem yapabilmek için mirasçılık belgesi ile mirasçı olduklarını resmi olarak tespit ettirmelidirler. Özellikle taşınmaz mallarda yapılan herhangi bir işlemde, mirasçıların tasarruf yetkisi veraset ilamı (mirasçılık belgesi) ile belgelenir ve bu belge, mirasçıların taşınmaz üzerinde hakkı olduğunu belirler.
Aynı zamanda murisle alakalı pek çok resmi işlemin yapılabilmesi için de mirasçılık belgesi gerekmektedir. Genellikle murisin bankasında bulunan malvarlığının mirasçılar arasında paylaşılması ve ortaklığın giderilmesi gibi miras davaları açılırken mirasçılık belgesi gerekli olur.
Mirasçılık Belgesi Nedir
Mirasçılık belgesi yani diğer adı ile veraset ilamı, bir kimsenin ölümünden sonra mirasçıların kim olduğunun ve miras üzerindeki paylarının belirlenebilmesi amacı ile alınan belgeye denmektedir. Mirasçılık belgesinin alınabilmesi için tüm mirasçıların birlikte başvurması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Mirasçılardan sadece biri bile bu belgeyi almak için başvuru yapabilir. Mirasçılık belgesi kural olarak kanuni ve atanmış mirasçılar tarafından alınabilir ancak bazı durumlarda üçüncü kişiler de verilen yetki ile mirasçılık belgesi talep etme hakkına sahip olurlar.
Mirasçılık belgesi alınması, mirası kabul anlamına gelmez. Bu belge, yalnızca mirasçının miras hakkını tespit eden bir belgedir ve mirasın kabulü ya da reddi konusunda herhangi bir hüküm ifade etmez. Mirasçı, mirasçılık belgesini aldıktan sonra mirası kabul etmek veya reddetmek konusunda serbesttir.
Mirasçılık belgesi, aksi ispat edilmedikçe geçerli kabul edilir. Ancak mirasçılık belgesinin iptali mümkündür. Belgenin içerdiği bilgilerin yanlış veya eksik olduğu somut delillerle ispatlanırsa, sulh hukuk mahkemesi veya noter tarafından düzenlenen mirasçılık belgesi iptal edilebilir. Bu durumda, yeni bir mirasçılık belgesi düzenlenerek doğru bilgilerle mirasçılar belirlenir.
Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır
Türk Medeni Kanunu’nun 598. maddesi uyarınca, veraset ilamı (mirasçılık belgesi) sadece sulh hukuk mahkemelerinden veya noterliklerden alınabilir. Bu belge, mirasçıların kimler olduğunu ve miras üzerindeki pay oranlarını gösterir ve yalnızca bu resmi kurumlardan temin edilebilir.
E-devlet veya benzeri platformlar aracılığıyla veya başka devlet kurumlarından mirasçılık belgesi alınması mümkün değildir. Dolayısıyla, mirasçıların bu belgeyi elde etmek için sulh hukuk mahkemesine veya notere başvurmaları gerekir.
Her ne kadar e-devlet platformu aracılığı ile mirasçılık belgesi başvurusu yapılamasa da daha önce düzenlenmiş olan mirasçılık belgesi varsa bu platform üzerinden alınabilir. Yalnızca sulh hukuk mahkemesi tarafından düzenlenmiş olan veraset ilamına e- devet üzerinden erişim mümkün iken noter tarafından düzenlenmiş olan veraset ilamına e-devlet üzerinden erişim mümkün değildir.
Murisin mirasçısı olduğunu düşünen veya ölümü ile hak kazanan kimseler noter veya sulh hukuk hakimine veraset ilamı talebi içeren dilekçe ile başvurarak mirasçılık belgesi almayı talep edebilmektedir.
Mirasçılık Belgesi İstemi
Mirasçılık belgesi istemi ölen kişinin mirasçılarının kim olduğunu ve tereke üzerindeki miras paylarını belirlemek için yapılan resmi bir başvurudur. Mirasçılardan biri veya avukatı, belgeyi almak amacıyla sulh hukuk mahkemesine veya notere başvurabilir. Mirasçılık belgesi istemi ile sulh hukuk mahkemesinde açılan çekişmesiz yargı işleri kapsamında olan hasımsız bir davadır. Yani davada, davalı sıfatı bulunmamaktadır. Bu dava değişik iş olarak sınıflandırılır. Bir aksilik çıkmaz ise birkaç gün içerisinde mirasçılık belgesi mahkemece hazırlanıp bu konuda karar verilir.
Mirasçılık Belgesi Ücreti
Mirasçılık belgesi ücreti, talep edilen resmi kuruma, mirasçı sayısına ve her yıl düzenlenen tarifeye göre değişiklik göstermektedir. Sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi başvurusu için 2024 yılında ödenmesi gereken toplam harç miktarı 623,40 TL’dir. Mirasçılık belgesinin noter masrafı ise yaklaşık 1.000,00 TL’dir.
Mirasçılık Belgesi Dava Dilekçesi Örneği
ESKİŞEHİR NÖBETÇİ SULH HUKUK MAHKEMESİNE
İstemde Bulunan Mirasçı : İsim ve soyisim, TC kimlik numarası, Adres
Vekili : Av. xxxxxxx
Konu : Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) talebidir.
Açıklamalar :
…. TC kimlik numaralı …… isimli muris ….. tarihinde vefat etmiştir. Müvekkil, murisin yasal mirasçısıdır. Müvekkilin murisin malları üzerinde tasarrufta bulunabilmesi için tarafımıza mirasçılık belgesi verilmesini sayın mahkemenizden talep etme zorunluluğumuz bulunmuştur.
Hukuki Nedenler : Tmk ve sair mevzuat
Hukuki Deliller : Nüfus kayıtları, ölüm belgesi, tanık, yemin, bilirkişi ve ilgili sair deliller.
Sonuç ve İstem : Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle muris ……. mirasçılarını gösteren mirasçılık belgesininn müvekkile verilmesini vekaleten talep ederiz.
Av. xxxxxxxx