Türkiye’de Boşanma Davası Süreci
Türk Medeni Kanunu m. 166 ya göre; evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.
Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.
Türkiye’de boşanmanın hukuki dayanağı olan Türk Medeni Kanununa göre eşler çekişmeli boşanma davası veya anlaşmalı boşanma davası açarak boşanabilmektedirler. Eşlerin anlaşmalı boşanma davası açabilmeleri için resmi olarak evlilik sürelerinin en az 1 yılı doldurmuş olması gerekmektedir. Tarafların anlaşması halinde ise 1 yıllık süre dolmamış olsa dahi anlaşmalı boşanma süreci gibi çok kısa sürede boşanma gerçekleşebilmektedir.
Eşlerden Birinin Yurtdışında Olması Halinde Boşanma Davası
Türkiye’de ikamet eden eş olarak boşanma davası açmak istiyor iseniz öncelikle dava sürecinin en kısa sürede tamamlanması için yurtdışında yaşayan eşiniz ile iletişime geçerek yukarıda bahsettiğimiz şekilde evlilik süreniz resmi olarak 1 yılı tamamlamış ise Türkiye’de anlaşmalı boşanma davası açarak boşanabilirsiniz. Türkiye’de ikamet etmeyen, yurtdışında yaşayan eşinizin anlaşmalı boşanma sürecinde sadece 1 kez duruşma anında Türkiye’de hazır bulunması gerekmektedir. Şayet yurtdışında yaşayan eşinize ulaşamıyor iseniz çekişmeli boşanma davası açmak zorundasınız. Eşinize ait tebligata elverişli bir adres bilgisine sahip değilseniz ya da eşinize tebligat yapılamazsa ilanen tebligat usulüne göre dava süreciniz ilerleyecektir.
Yurtdışında Yaşayan Eşlerin Boşanma Davası
Her iki eşin yurtdışında ikamet ediyor olması durumunda ise iki seçenek mevcuttur. Eşler yukarıda bahsettiğimiz gibi anlaşmalı boşanma davası veya çekişmeli boşanma davası açarak Türkiye’de boşanabilirler ya da bulundukları ülkede boşanma sürecini tamamlayarak Türkiye’de tanıma ve tenfiz davaları açarak aldıkları kararların sonuçlarının Türkiye’de de geçerli hale gelmesini sağlarlar.
Yurtdışında yaşayanların bulunduğu yer mahkemesinden aldıkları kararlar için Türkiye’de icra yoluna başvurulacak ise tenfiz davası açılması gerekmektedir. Fakat alınan karar sadece bildirim niteliğinde ise tanıma davası açılması gerekmektedir.
Tanıma ve tenfiz davası açabilmek için davacının elinde öncelikle yabancı bir mahkeme tarafından verilmiş, hukuk davalarına ilişkin ve kesinleşmiş bir kararın bulunması gerekmektedir.
Tanıma ve tenfiz davalarının Türkiye’de kabul edilebilmeleri için esasa ilişkin şartlar MÖHUK M.58 ile düzenlenmiştir. Bu şartlar; hükmün verildiği yer ile Türkiye arasında mütekabiliyetin bulunması, ilamın, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması veya davalının itiraz etmesi şartıyla ilamın, dava konusu veya taraflarla gerçek bir ilişkisi bulunmadığı halde kendisine yetki tanıyan bir devlet mahkemesince verilmemiş olması, Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı olmaması gerekmektedir.