Düğünde takılan takılar kime aittir sorusunun cevabı kısaca kadına takılanlar kadına, erkeğe takılanlar erkeğe aittir. Genel kural budur. Genel kuralın istisnası ise kadının kullanımına özgü olan takılar erkeğe takılsa bile kadına aittir. Ziynet eşyası davası ise düğün takıları hakkında uyuşmazlık olması halinde açılması gereken bir davadır. Bu durumda boşanmada takıların ispatı düğün fotoğrafları, videoları ve tanık ifadeleri gibi somut delillerle yapılır.
Yazımızda ziynet alacağı davası hakkında bilinmesi gereken tüm detaylara değindik.
Ziynet Eşyası Davası Nedir?
Düğün merasiminde takılan ziynet eşyalarının kime ait olacağının tayini ve kendisine ait olmayan ziynet eşyasından kazanım elde eden eşten nakden veya aynen iadesini talep etmek için açılan davadır.
Ziynet Eşyası/ Düğün Takıları Nelerdir?
Düğün ve nikah merasimlerinde gelin ve damada bağışlama amacıyla verilen altın, para, gümüş gibi malvarlığı değeri olan eşyalar düğün takıları olarak adlandırılır. Türk örf ve adetlerine göre düğün takıları genellikle bilezik, küpe, cumhuriyet altını, gerdanlık, saat gibi süs eşyaları ve paradan oluşmaktadır.
Düğünde Takılan Takılar Kime Aittir?
Maddi değerinden dolayı iki tarafın da almak istediği ziynet eşyaları hakkında kanunlarda veya diğer mevzuatta düğün takılarının kime ait olacağı konusunda kesin bir hüküm yoktur. Ancak son Yargıtay içtihatlarına göre düğünde takılan takılar kime takıldıysa ona aittir ancak kadının kullanımına uygun takılar erkeğe takılsa bile kadına aittir. Bu kuralın istisnası ise tarafların bulunduğu yörede aksine gelenek ve taraflar arasında aksine anlaşmadır.
| Düğün Takıları Kime Aittir? | |
|---|---|
| Genel İlke | Düğünde takılan ziynet eşyaları, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre kime takıldıysa ona aittir. Ancak kadının kullanımına özgü takılar kadına aittir. |
| İstisnalar | 1. Yöresel Gelenek: Yöresel geleneklere göre aksine bir uygulama varsa, bu geleneklere uyulur.2. Anlaşma: Taraflar arasında düğünde takılan ziynet eşyalarının sahipliği konusunda karşılıklı anlaşma yapılmışsa, bu anlaşmaya uyulur. |
| Sonuç | Düğün takıları kime takıldıysa ona aittir. Ancak kadının kullanımına özgü takılar kadına aittir. Örneğin; bilezik, küpe, kolye vs. |
Boşanmada Takıların İspatı
Boşanmada takıların ispatı için ilk kural, kadın eşin dava konusu ziynet eşyalarının varlığını; cins, sayı, nitelik ve miktar olarak kanıtlamasıdır. Bu noktada kadın eş, ziynetlerin somut özelliklerini ortaya koymalıdır. Boşanmada takılar düğün videoları, düğün fotoğrafları ve takı törenine tanıklık etmiş kişilerin beyanları ile ispatlanabilir. Fotoğrafların ve tanıkların ifadelerinin birbirini desteklediği durumlarda, ispat kolaylaşır. Ayrıca bilirkişilerin düğün videoları ve fotoğraflar üzerinde yapacakları değerlendirmeler, ziynetlerin varlığını belirlemede etkin rol oynar.
İkinci aşamada ise kadın eş, bu ziynetlerin evlilik birliği içinde kendisinden alındığını ve iade edilmediğini ya da kendisinden teslim alınmadığına dair bir iddia öne sürmediyse bu durumda bu eşyaları evden ayrılırken yanında götürmesinin mümkün olmadığını ispat etmek durumundadır. Çünkü evi terk eden kadının ziynet eşyalarını yanında götürdüğü kabul edilir. Bunun aksinin kadın tarafından ispat edilmesi gerekir. Bu aşamada kadın eş, ziynetlerin kendisinde olmadığını şüpheye yer bırakmayacak şekilde kanıtlamakla yükümlüdür. Bu durumda kadının evden nasıl ayrıldığı önem kazanır. Evden ayrılan kadının fiziksel şiddet, hastane ziyareti veya kovulma gibi durumlarda altınları yanında götürmesi beklenemez.
Özetle; kadın eşin, fiili karine ile kişisel malı kabul edilen ziynet eşyalarının kendi himayesinden çıkarak erkek eşin himayesine girdiğini şüpheye yer vermeyecek şekilde ispatlaması gerekir. Bu durumda erkeğin borçtan kurtulabilmesi için tek yol vardır: O da; kadın eşin ziynet eşyalarını geri almamak üzere erkeğe teslim ettiğinin ispatlanmasıdır.
| Boşanmada takıların ispatı | |
|---|---|
| Birinci Aşama | Kadın eş ziynetlerin cins, sayı, nitelik ve miktarını ispatlamalıdır. |
| İkinci Aşama | Kadın eş, ziynetlerin kendi himayesinden çıkarak erkek eşin himayesine girdiğini ispatlamalıdır. |
| Erkeğin Borçtan Kurtulması | İlk iki aşama ispatlandıktan sonra erkek eşin borçtan kurtulabilmesi, kadın eşin ziynetleri geri almamak üzere erkeğe teslim ettiğinin ispatı ile olur. |
Evlilik Süreci İçinde Ziynet Eşyası İle Ev, Araba Alınması
Çiftler evlilik süreci içinde ziynet eşyaları ile ev veya araba alabilirler. Peki bu durumda ziynet eşyalarının akıbeti ne olur?
Ziynet eşyaları bozdurularak ortak ihtiyaç için ev veya araba alınmışsa ziynetlerin kadından erkek eş tarafından geri verilmek üzere alınıp alınmadığına bakılır. Eğer kadın eş geri verilmek üzere ziynet eşyalarının bozdurulmasına rıza göstermişse bu durumda ziynet eşyalarının erkek tarafından iadesi gerekir. Bu durumda erkek eşin ziynetin geri alınmamak üzere kadın tarafından verildiğini ispatlaması, borçtan kurtulabilmesi için tek yoldur.
Ziynet Eşyası Davası Ve Davacının Seçimlik Hakları
Ziynet eşyası davası, düğünde takılan ziynet eşyalarının iade edilmesi amacıyla eşlerden biri tarafından açılan bir alacak davasıdır. Bu dava boşanma davasıyla birlikte açılabileceği gibi ayrı bir dava olarak da açılabilir. Her iki durumda da davacı eş, ziynet eşyalarının iadesini talep ederken birtakım seçimlik haklara sahiptir. Bu seçimlik haklarla davacı eş, ziynet eşyalarının aynen iadesini mi yoksa bedellerinin iadesini mi istediğini belirtmelidir. Davacı eşin bu seçimlik haklardan sadece birini talep edebileceği gibi terditli olarak yani birden fazla talebi öncelik sıralaması yaparak da talep edebilir.
- Ziynetlerin Aynen İadesi
- Davacı, ziynet eşyalarının aynen geri verilmesini talep edebilir.
- Mahkeme, aynen iadesine karar verir. Mahkemenin aynen iade kararı ile icra takibi başlatılırsa uygulamada icra müdürlüğü aynen iade olanağı yoksa bilirkişi marifetiyle fiili ödeme tarihindeki değer üzerinden hesaplama yapıp icra takibine bu şekilde devam etmektedir.
- Ziynet Eşyalarının Bedelinin İstemi
- Eğer ziynetler mevcut değilse, davacı ziynetlerin bedelini isteyebilir.
- Mahkeme, bu durumda dava tarihindeki değere göre bedelin iadesine karar verir.
- Ziynetler Mevcut Değilse, Fiili Ödeme Tarihindeki Bedelin İadesi
- Eğer ziynetler mevcut değilse, davacı ziynetlerin fiili ödeme tarihindeki değeri üzerinden bedelini talep edebilir.
- Mahkeme, bu durumda fiili ödeme tarihindeki değere göre bedelin iadesine karar verir.
Davacı eşin seçimlik hakları doğrultusunda mahkeme, taleplere bağlı olarak hüküm verir. Bu nedenle ziynet eşyası davası ile davacının seçimlik haklarını doğru talep etmesi önemlidir. Davacının terditli bir şekilde talepte bulunması mümkündür. Ziynet alacağı davalarında genellikle ”ziynetlerin iadesine, bu mümkün değilse fiili ödeme tarihindeki değerlerine göre bedellerin iadesine karar verilmesi” talep edilir.
Görevli Ve Yetkili Mahkeme
Ziynet eşyası davasında görevli mahkeme aile mahkemesidir. Ancak aralarında dini nikah olup resmi nikah bulunmayan eşlerin davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.
Ziynet alacağı davasında yetkili mahkeme, davalının ikametgahı mahkemesidir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu‘na göre genel yetkili mahkeme, davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Türk Medeni Kanunu‘nun 19. maddesine göre, yerleşim yeri bir kişinin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir ve bir kişinin aynı anda birden fazla yerleşim yeri olamaz.
| Yetkili Mahkeme | Görevli Mahkeme | |
|---|---|---|
| Resmi nikah varsa | Davalının ikametgah mahkemesi | Aile mahkemesi |
| Karşı boşanma davası ile talep edilen ziynetler | Boşanma davasının açıldığı yer mahkemesi | Boşanma davası mahkemesi |
| Resmi nikah yoksa | Davalının ikametgah mahkemesi | Asliye hukuk mahkemesi |
Ziynet Eşyası Davası Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Ziynet davası nasıl açılır?
Ziynet eşyası davası, bir alacak davası olması nedeniyle boşanmaya bağlı değildir. Bu nedenle eşler boşanmadan da bu davayı açabilirler. Ziynet eşyası davası, boşanma davasından ayrı açılmış ise mahkeme boşanma davasının sonuçlanmasını beklemeden yargılamaya devam eder.
Ziynet eşyası ortak ihtiyaçlar için satılmışsa ne olur?
Ziynet eşyalarının, ortak ihtiyaçlar için harcandığı durumda iki ihtimal üzerinde durulmalıdır. Bunlar; kadına geri verilmek üzere harcanmış olması veya geri verilmemek üzere harcanmış olması. Geri verilmek üzere harcanan ziynet eşyaları kadının kişisel malıdır yani kadının hakkıdır. Ancak aksi durumda kadın ziynetleri geri isteyemez.
Erkek eşin borçtan kurtulması nasıl olur?
Erkek eşin borçtan kurtulması için ziynetin geri alınmamak üzere kendisine verildiğini ispatlaması gerekir. Yani kadın eşin ziyneti geri almamak üzere verdiği somut delillerle ispat edilmelidir.
Boşanma ve ziynet eşyası birlikte istenebilir mi?
Boşanma ve ziynet eşyası aynı davada birlikte istenebilir. Bu durumda ziynet eşyası için ayrı dava açmaya gerek kalmaz.
Ziynet alacağı davası belirsiz alacak olarak talep edilebilir mi?
Davanın bir miktar paranın ödenmesi talebiyle açıldığı durumlarda, ziynet alacağı davası belirsiz alacak davası olarak açılamaz. Yargıtay uygulamalarına göre bu dava kısmi olarak açılabilir. Bu durumda davacının talebini güncellemesi için ıslah yapması gerekir.
Ziynet eşyaları bedeli hangi tarihe göre hesaplanır?
Ziynet eşyalarının bedeli, dava tarihindeki veya fiili ödeme tarihindeki değerlerine göre hesaplanabilir. Bu durum davacının dava dilekçesindeki talebine göre şekillenir. Davacının fiili ödeme tarihindeki değere göre tespit edilen bedelin iadesini isterse söz konusu bedel, ödeme tarihindeki piyasa koşullarına göre belirlenir.
Ziynet alacağı davası bilirkişi raporuna itiraz nasıl olur?
Ziynet alacağı davası bilirkişi raporu davacının ziynet eşyası olarak ne kadar alacağının olduğunun tespiti için önemlidir. Bu rapordan sonra bilirkişinin hesapladığı miktar davacı tarafından eksik davalı tarafından fazla bulunursa söz konusu rapora süresi içerisinde taraflarca gerekçeler somutlaştırılarak itiraz edilebilir.
Ziynet eşyası davası faiz türü ve başlangıcı nasıl hesaplanır?
Ziynet alacağında faiz talep edilmesi halinde yasal faiz uygulanır. Faizin başlangıç tarihi ise davanın açıldığı tarihtir.
Ziynet eşyası davası harç hesaplama nasıl yapılır?
Ziynet eşyası davası, nispi harca tabi bir davadır. Yani dava dilekçesinde belirtilen dava değeri üzerinden oransal olarak hesaplama yapılarak harç yatırılır. Eğer dava kısmi alacak davası olarak açılmışsa dava dilekçesinde talep edilen miktar üzerinden harç yatırılır ve talep güncellendiğinde eksik harç tamamlanır.
Ziynet eşyası davası ihtiyati tedbir nasıl alınır?
İhtiyati tedbir boşanmada mal kaçırma durumlarında önem kazanır. Ziynet eşyası davası açılmadan önce yetkili aile mahkemesine ihtiyati tedbir için başvuru yapılabilir. Bunun yanında ihtiyati tedbir ziynet eşyası davası ile birlikte de talep edilebilir. Bu durumda ise mahkeme öncelikle ihtiyati tedbir talebini inceler ve şartları oluşması halinde tedbir kararı vererek davalının üzerinde bulunan mallarına satışa engel teşkil edecek şekilde tedbir uygulanır. Dava dilekçesinde ihtiyati tedbir talebi açık bir şekilde belirtilmelidir. Konuyla alakalı detaylı bilgi edinmek için ”Boşanmada mal kaçırma ve engelleme” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Anlaşmalı boşanmadan sonra ziynet eşyası davası açılabilir mi?
Taraflar anlaşmalı boşanma protokolünde ziynet eşyası hakkında anlaştıklarına ilişkin herhangi bir hususa yer vermemişlerse anlaşmalı boşanmadan sonra ziynet eşyası için dava açılabilir.