İddet süresi diğer bir adıyla iddet müddeti, boşanma davası ya da evliliğin başka sebeplerden dolayı sona ermesiyle kadının yeni bir evlilik yapabilmesi için kanunen beklemesi gereken süredir. Kadının beklemek zorunda olduğu bu süre 300 gündür. Erkek açısından kesinleşen boşanma kararıyla birlikte yeniden evlenmeleri için bir engel bulunmazken, Türk Medeni Kanunu’na göre kadın açısından durum farklıdır. Kadın için öngörülen bu 300 günlük süre, iddet müddeti kaldırması davası ile son verilebilir.
Yazımızda; iddet müddeti kaldırılması davasına ilişkin bilgilere yer verilmiştir. İyi okumalar dileriz.
Tmk M.132 İddet Ne Demek?
İddet, evliliğin sona ermesiyle kadının beklemek zorunda olduğu süreyi ifade eder. Türk Medeni Kanunu madde 132’ye göre kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz günlük süre geçmedikçe yeni bir evlilik yapamaz. Buna göre, kadının yeni bir evlilik yapabilmesi için üç yüz gün beklemesi gerekir. Bu durum yalnızca kadına getirilmiş bir kısıtlamadır.
İddet Süresi Nedir? İddet Müddetinin Kaldırılması Nasıl Olur?
Boşanma kararı kesinleştikten sonra; yeniden evlenmek isteyen kadının bu evliliği gerçekleştirebilmek için beklemek zorunda olduğu süreye, iddet müddeti denir. Türk Medeni Kanunu 132.maddesine göre bu süre 300 gündür. Kadının beklemek zorunda olduğu bu 300 günlük süre, tıp bilimine göre azami gebelik süresinin üç yüz gün olmasından kaynaklanmaktadır. Bu sayede olası bir hamilelikten doğacak olan çocuğun soy bağı kurulma problemi ortadan kaldırılmış olur.
Türk Medeni Kanunu madde 132/3’e göre şayet kadının gebe olmadığı anlaşılır veya ayrılan eşler yeniden birbirleriyle evlenmek isterlerse mahkeme bu süreyi kaldırabilir. Yani kadın gebe olmadığını ispat ederse bekleme süresi dava yoluyla kaldırılabilir. Bu ispat dava açan kadından alınan sağlık raporu ile sağlanır. Bekleme süresinin kaldırılmasını sağlayan bir diğer olanak ise boşanan eşlerin birbirleriyle yeniden evlenmek istemeleridir. Birbirleriyle yeniden evlenen eşler açısından çocuğun soy bağının kurulması problemi doğmaz. Bu nedenle iddet müddetinin amacı ortadan kalkar ve kadın bu süreyi beklemeden resmi olarak evlenebilir.
Boşanma Davası Sonrası İddet Süresi (İddet Müddeti)
Boşanma davasının kesinleşmesiyle birlikte iddet müddeti de başlar. Boşanma davası sonrası iddet süresinin ne zaman başladığına ilişkin sorunun net bir şekilde cevap bulabilmesi için kesinleşme şerhi önem arz eder. Boşanma davasını sonuca bağlayan mahkeme kesinleşme şerhini hazırlar ve bu belgede iddet süresinin ne zaman başladığı da yazılmış olur.
İddet müddetinin amacı, kadının olası bir hamileliği durumunda çocuğun soy bağının doğru bir şekilde belirlenmesidir. Türk Medeni Kanunu’nun 285. maddesine göre, evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içinde doğan çocuğun babası, boşandığı koca sayılır. Bu sürenin bitiminden sonra doğan çocuğun babasının koca sayılabilmesi ise ancak annenin evlilik sırasında gebe kaldığının ispatıyla mümkündür. Bu kanun hükmü, Yargıtay kararlarında da sık sık vurgulanmaktadır.
Yargıtay 8. HD. 15.02.2018 tarihli 2017/7288E- 2018/2224 K sayılı kararında;
TMK. 285. maddesi “Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır.
Bu süre geçtikten sonra doğan çocuğun kocaya bağlanması, ananın evlilik sırasında gebe kaldığının ispatıyla mümkündür.
Kocanın gaipliğine karar verilmesi hâlinde üç yüz günlük süre, ölüm tehlikesi veya son haber tarihinden işlemeye başlar.” hükmünü içermektedir. Davacı da evliliğin devamı sırasında hamile kaldığını iddia etmiş ve evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün içerisinde doğum yapmış ve çocukta babası hanesine tescil edilmiştir. Mahkemece bu hüküm dikkate alınarak babalığın tespitine yönelik davanın reddine karar verilmesi yerine kabulü doğru görülmemiştir.
İddet Müddetinin Kaldırılması Dava Dilekçesi Örneği
ESKİŞEHİR NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE
DAVACI : İSİM, SOYİSİM, TC.
VEKİLLERİ : Av. Zeynep Yılmaz – Av. Sercan Kızılcan
DAVALI : İSİM, SOYİSİM, TC.
KONU : İddet müddetinin (kadın için bekleme süresinin ) kaldırılması talepli dilekçemizdir.
AÇIKLAMALAR :
Davacı müvekkil ile davalı eşi, ../…/… tarihinde boşanmışlardır. Boşanma kararı kesinleşmiş olup, kesinleşme şerhi dilekçe ekinde sunulmuştur.
Müvekkil yeniden evlenmek istediği için iddet müddetinin kaldırılmasını talep etmektedir. Müvekkilin gebe olmadığı doktor raporu ile sabittir. (rapor ekte sunulmuştur.) Müvekkilin hamile olmaması sebebi ile 300 günlük iddet müddeti süresinin kaldırılmasını talep etme gereği hasıl olmuştur.
HUKUKİ SEBEPLER :TMK, HMK, ve ilgili mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER :…Aile Mahkemesi’nin …./… Esaslı dosyası,
Doktor raporu, Nüfus Kaydı.
SONUÇ VE İSTEM :
Yukarıda arz ve izah edilen sebeplerle;
Davamızın kabulüne,
300 günlük iddet müddeti süresinin kaldırılmasına karar verilmesini talep ederiz.
DAVACI VEKİLLERİ
Av. Zeynep Yılmaz – Av. Sercan Kızılcan
İddet Müddeti Kaldırma Ücreti
İddet müddetinin kaldırılması için kadının dava açması gerekir. Kadın bunu yapmazsa evlenmek için bu süreyi beklemek zorunda kalır. 2024 yılında iddet müddeti kaldırma davasının yargılama masrafları 5 bin TL’ye yakındır. Avukatlık ücretleri ise somut olayın özelliklerine ve davanın takip edileceği ile göre değişmekle birlikte ortalama 15 bin ile 30 bin TL arasındadır.
İddet müddeti kaldırma davaları teknik bir davalardandır. Hızlı sonuç alabilmek için bu konuda uzman avukatlardan hukuki yardım alınmasını tavsiye ederiz.
İddet Müddeti Ne Zaman Başlar?
Kafa karışıklığına neden olan konu iddet süresinin ne zaman başlayacağına ilişkindir. Bu 300 günlük süre, boşanma tarihinden itibaren başlar. Boşanma tarihinin belirlenmesindeki önemli husus da boşanma kararının kesinleştiği tarihtir. Bu durum kesinleşme şerhiyle belirlenir. Boşanma kararı veren mahkeme kesinleşme şerhinde iddet süresinin başlangıcını da belirlemiş olur. Boşanma kararının kesinleşmesi, tüm itiraz aşamalarının tamamlanarak boşanmanın resmi kayıtlara geçirilmesi anlamına gelir.
Boşanma kararının kesinleştiği tarih ise gerekçeli kararın taraflara tebliğ edildiği tarihtir. Bu tarihten sonra istinaf süresi geçer ya da istinaftan feragat edilmesi söz konusu olursa karar kesinleşmiş olur. Şayet taraflardan biri istinaf mahkemesine başvurmuşsa istinaf mahkemesinin verdiği karar ile boşanma kesinleşmiş olacaktır.
İddet Müddeti Hesaplama
Kadının boşandıktan sonra yeni bir evlilik yapabilmesi için beklemesi gereken süre 300 gündür. Evliliğin kesin olarak sona erme tarihiyle bu süre başlamış olur. Bu sona erme tarihi boşanma kararının verildiği tarihle aynı tarih değildir. Boşanma kararının kesinleştiği tarih önemlidir ve bu tarih esas alınarak iddet müddeti hesaplanır. Bu kesinleşme belirli prosedürler ile meydana gelir. Hakimin duruşmada verdiği boşanma kararından sonra gerekçeli karar yazılarak taraflara tebliğ edilir. Taraflar açısından bu karara itiraz bulunmuyorsa boşanma kararı kesinleşmiş olur. 300 gün olan iddet müddeti, bu itiraz süresinin dolması ile başlamış olur. Ancak boşanma kararına itiraz edilirse nasıl olur? Bu durumda üst mahkemenin boşanma kararının doğru olduğunu onayladığı tarih kesinleşme tarihi olur. Kesinleşme tarihini tespit edebilmek için boşanma kararını veren mahkemeden kesinleşme şerhi almak daha doğru bir adım olacaktır.
Boşanma kararının kesinleştiği tarihe 300 gün eklenerek iddet süresi hesaplanmış olur. Bu 300 günlük süre yerine 10 ay baz alınırsa hesapta yanlışlık olacaktır. Bu yüzden hesaplamada gün bazlı ekleme yapmak gerekir.
Boşandıktan Sonra 300 Gün Beklemeden Evlenebilir Mi?
Kadın boşandıktan sonra yeniden boşandığı eşiyle evlenmek isterse iddet süresini beklemesine gerek yoktur. Ancak kadının boşandıktan sonra evleneceği kişi boşandığı eski eşi değilse 300 günlük süreyi beklemesi gerekir. Aksi halde evlenemez. Ancak kadın bu süreyi beklemek istemiyorsa iddet müddetinin kaldırılması için dava açabilir.
Kadın bu süre içinde doğum yaparsa ne olur? Bu durumda dava talebinde bulunmasına gerek olmaksızın iddet süresi ortadan kalkacaktır. Kadın, böyle bir durumda mahkeme kararı olmadan yeniden evlenebilir.
İddet Süresinde Başkasından Hamilelik Durumunda Ne Olur?
Eğer kadın iddet süresinde başkasından hamile kalırsa, bu durum hukuki açıdan karışıklıklara neden olabilir. TBK madde 285’e göre, evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün içinde doğan çocuğun babası eski eştir. Bu süre içerisinde doğan çocukla eski eş arasında soybağı ilişkisi kendiliğinden kurulur. Ancak biyolojik baba başka biriyse, soybağının düzeltilmesi için eski eşin dava açması gerekir. Bu dava soybağının reddi davasıdır. Bu dava sonucunda çocuğun soybağı ortadan kalkar. Bu durumda biyolojik baba tanıma yoluyla çocukla arasında soybağı ilişkisini kurabilir. Ayrıca biyolojik babaya karşı açılan babalık davası yoluyla da soybağı kurulabilir. Bu davada, babalık iddiasının doğruluğunu kanıtlamak için DNA testi yaptırılmalıdır.
İddet Süresinde Hamile Kalması Ve Doğum Yapması
İddet süresi yani 300 günlük süre içinde dünyaya gelen çocuğun babası eski koca kabul edilir. Boşanmadan sonra kadın başka bir kişiden hamile ise, bu süreyi beklemek zorundadır. Çünkü iddet süresini kaldırmak için hamile olmadığını gösteren sağlık kurulu raporu gerekmektedir. Kadın bu durumda bu raporu alamayacağı için mahkeme iddet süresini kaldırmaya yönelik karar vermeyecektir. Kadın bu çocuğu iddet süresi içinde doğurursa çocuğun babası boşandığı eş kabul edilir. Böyle bir durumda çocuk, boşandığı eşin nüfusuna kaydettirilir. Eğer iddet süresinde doğan çocuğun biyolojik babası farklı kişi ise eski eşin, soy bağının reddi davası açması gerekir.
İddet Müddetinin Kaldırılması Hangi Mahkemede Görülür?
İddet müddetinin kaldırılması davası bir tür hasımsız dava olarak adlandırılır çünkü bu davada davalı taraf yoktur. Hukuk Muhakemeleri Kanunun 8.maddesine göre çekişmesiz yargılamalarda görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemeleridir. Ancak Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 9. maddesine göre bu davalarda görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Özetle iddet süresinin kaldırılmasında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir.
Boşandıktan Sonra Kadın Ve Erkek İçin Evlenme Süresi
Bir kadın veya bir erkek için boşandıktan sonra tekrar evlenme süresi yasal düzenlemelere göre değişebilir. Her ülkenin kendi yasal düzenlemeleri bulunmaktadır. Türkiye’de kadın ve erkek için yeniden evlenme süreleri şu şekildedir:
1.Kadınlar İçin Evlenme Süresi: Türk Medeni Kanununa göre, kadın boşanma kararının kesinleşmesinden 300 gün sonra bir başkasıyla evlenebilir.
2.Erkekler İçin Evlenme Süresi: Türkiye’de erkekler için boşandıktan sonra bir bekleme süresi öngörülmemiştir. Erkekler boşanmanın hemen ardından yeniden evlenebilir.
Kadın Boşandıktan Sonra Ne Zaman Evlenebilir?
Kadının boşandıktan sonra yeniden evlenmek için bekleyeceği süre iddet süresidir. Bu süre boşanmanın kesinleşmesinden sonra 300 gündür. Kadın, bu süreyi beklemek istemiyorsa ve hamile değilse aile mahkemesine yapacağı dava açmak suretiyle bu süreyi beklemekten kurtulabilir.
Kadın Boşandıktan Sonra Aynı Kişiyle Tekrar Evlenme Süresi Nedir?
Kadının iddet müddetini beklemesinin amacı çocuğun soy bağını doğru bir şekilde sağlamaktır. İddet süresi içinde doğacak çocuğun soybağı boşanılan eşe aittir. Yeniden evlenmek isteyen boşanmış eşler konusunda 300 gün beklemek gibi bir problem yoktur. Özetle kadın boşandıktan sonra aynı kişiyle tekrar evlenmek istiyorsa iddet müddeti söz konusu olmaz. Bu durumda evlenmeye engel yoktur.